Depo’dan Magazin’e oradan Dergi’ye bir kelimenin serüveni

Magazine kelimesi, günümüzde birçok Avrupa dilinde farklı yazım şekilleriyle karşımıza çıkıyor. İngilizce’de “Magazine” Fransızca’da “Magasin” İtalyanca’da “Magazzino” İspanyolca’da “Magasen” Almanca’da “Magazin” Türkçede de bu kelimenin çeşitli türevleri bulunuyor. magazin, mağaza, mahzen, hazine, hazne. Ancak bu kelimelerin ortak bir kökten geldiğini çoğu kişi bilmez.

Bu kelimenin kökeni Arapça “makhzan” (مخزن) kelimesine dayanır. Makhzan, “depo” veya “ambar” anlamına gelirken çoğulu makhazin olarak kullanılır. Aynı kelimenin fiili olan “khazana” ise “depolamak, saklamak” anlamına gelir. Arapçaya ise Farsçadaki “kanz” (hazine) kelimesinden geçtiği, bunun da Aramice “ganj” köküne dayandığı düşünülmektedir.

17. yüzyılda Avrupa’da süreli yayınların yaygınlaşmasıyla birlikte magazine kelimesi, haberlerin ve içeriklerin toplandığı yer anlamına gelen mecazi bir anlam kazandı. İlk olarak 1731’de yayımlanan The Gentleman’s Magazine dergisinin adında bu anlamıyla kullanıldı. Türkçeye magazin kelimesi, 20. yüzyılın başlarında Fransızcadan geçti. Kelime, özellikle eğlence ve popüler kültür haberlerini içeren dergileri tanımlamak için kullanıldı.

Magazine kelimesinin türevleri Türkçede farklı anlamlarda yer buldu. Mahzen, Makhzan kelimesinin zemin altında inşa edilen bir depo anlamına gelen türevinden gelir. Mağaza, Önceleri sadece depo anlamında kullanılırken, zamanla satışı yapılan yerler için kullanılmaya başlandı. Hazine, Hazne ve Fişek Haznesi Silahlardaki fişekleri tutan kısım için kullanılır. İngilizcede de “magazine of a gun” olarak geçer. Bu kelimelerin hepsi aynı kökten gelir.

Magazine kelimesinin yolculuğu, kelimelerin zaman içinde farklı kültürlerde nasıl evrildiğini gözler önüne seriyor. Basit bir “dergi” kelimesinin aslında depo, mağaza, hazine ve fişek haznesi gibi geniş anlam katmanlarına sahip olması, dillerin nasıl iç içe geçtiğini gösteriyor.

Kelimenin gerçek hikayesini keşfetmek için bizi takip etmeye devam edin!